Γκαλανγκάλ (Galangal)

Το γκαλανγκάλ ή αλλιώς χαυλιτζάνι είναι το ρίζωμα του φυτού Αλπινία που καλλιεργείται ευρέως στην Ανατολική Ασία. Κατάγεται από τις περιοχές των Ιμαλαίων, το Λάος και την Ιάβα.

Έχει σκούρα πράσινα φύλλα, κίτρινα λουλούδια και φτάνει σε ύψος το 1 μέτρο. Η ρίζα του έχει διακλαδώσεις που αναπτύσσονται κάτω από το έδαφος.

Είναι επίσης γνωστό και ως μπλε τζίντζερ.

Πρόκειται για μία ρίζα η οποία έχει τα ίδια χαρακτηριστικά γνωρίσματα με το τζίντζερ όπως εμφάνιση, γεύση και υφή.  

Το γκαλανγκάλ ή αλλιώς χαυλιτζάνι έχει ήπια γεύση. Αφήνει στον ουρανίσκο την αίσθηση του λεμονιού καθώς επίσης τη πιπεράτη του ένταση αλλά και την ξυλώδη του υφή. Αφήνει επίσης νότες ευκάλυπτου και εσπεριδοειδών. Είναι πιο καυτερό από το τζίντζερ ενώ στην επίγευση κυριαρχεί το κάρδαμο.  

Στη Ελληνική γλώσσα το όνομα χαυλιτζάνι είναι φωνητική μετάφραση της τουρκικής λέξης «havlıcan». Στην Τουρκία χρησιμοποιείται μόνο ως συστατικό του ζεστού ροφήματος καϊνάρι.

Τη ρίζα γκαλανγκάλ τη βρίσκουμε σε αποξηραμένη μορφή και θρυμματισμένο σε μικρά κομμάτια.

Ταιριάζει ωραία με το μπαχάρι, το λεμονόχορτο (lemongrass), το γαρύφαλλο, το γάλα καρύδας, το σκόρδο, το πράσινο πιπέρι και τον ταμάρινδο.  

Το αποξηραμένο γκαλανγκάλ χρησιμοποιείται στις κουζίνες της Ινδονησίας, της Μαλαισίας, του Λάος, του Βιετνάμ και της Κίνας.

Οι Ινδονήσιοι χρησιμοποιούν το μπαχαρικό γκαλανγκάλ στο τηγανιτό τους ρύζι με κρέας και λαχανικά.

Επίσης, δεν λείπει από καμία σχεδόν ταϊλανδέζικη σούπα ή σάλτσα, ούτε και από τα μαγειρευτά φαγητά, τύπου κάρι της Βιετναμέζικης, της Κινέζικης και της Μαλαισιανής κουζίνας.

Μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πιάτα με κοτόπουλο και λαχανικά που μαγειρεύονται σε γουόκ αλλά και σε θαλασσινά και ψάρια.

Επειδή το γκαλανγκάλ είναι ιδιαίτερα ινώδες, θα πρέπει να κοπανιστεί σε λεπτή σκόνη πριν χρησιμοποιηθεί σε σάλτσες και σε σούπες. Ένας άλλος τρόπος είναι να τοποθετηθεί σε ένα φίλτρο τσαγιού και να αφαιρεθεί στο τέλος του μαγειρέματος.

Τέλος το γκαλανγκάλ ή αλλιώς χαυλιτζάνι είναι το μυστικό, αλλά κυρίαρχο συστατικό του ζεστού ροφήματος καϊνάρι. Το καϊνάρι το σερβίρουν στα καφενεία της Λέσβου αλλά και στα βάθη της Τουρκίας.