Αρνί (αμνός)

Αρνί (αμνός)

Αρνί – αμνός (πρόβατο): είναι μηρυκαστικό, κοντό σε ύψος και παχουλό. Το τρίχωμα του είναι αφράτο με πολλές μπούκλες. Το συναντάμε σε καταπράσινες πεδιάδες ή πλαγιές τρώγοντας το γρασίδι.

Το βάρος τους κυμαίνεται από 30 έως 150 κιλά.

Η παραγωγή μαλλιού ποικίλλει από 2 έως 5 κιλά

Η ετήσια ποσότητα γάλακτος κυμαίνεται από 100 έως 1000 κιλά.

Διάκριση και κατηγορίες

Αρνί – Πρόβατο 

  • Αρνάκι γάλακτος (αρσενικό ή θηλυκό) από 5-6 μηνών
  • Αρνί  (αρσενικό ή θηλυκό) από 6-12 μηνών
  • Ζυγούρι (αρσενικό – θηλυκό) από 12-18 μηνών
  • Πρόβατο (ευνουχισμένο αρσενικό) από 18 μηνών και άνω το οποίο εκτρέφεται για το κρέας του
  • Προβατίνα (θηλυκό) από 18 μηνών και άνω η οποία εκτρέφεται για γάλα και αναπαραγωγή
  • Κριάρι από 18 μηνών και άνω το οποίο εκτρέφεται για αναπαραγωγή

Ποικιλίες εκτροφής  – ράτσες

Ελλάδα

Φυλή Αγρινίου

Εκτρέφεται στο πεδινό τμήμα που βρίσκεται γύρω από το Αγρίνιο σε πεδινές και υγρές περιοχές όμοιες με εκείνες στις οποίες διαβεί το πρόβατο Φριζάρτα.

Σήμερα τείνει να εξαφανισθεί εξαιτίας της εισβολής άλλων φυλών προβάτων, κυρίως του Φριζάρτα Άρτας και του Καραγκούνικου, που προτιμάται από αρκετούς προβατοτρόφους της περιοχής δεδομένου ότι οι εδαφοκλιματολογικές συνθήκες της περιοχής ευνοούν τις δύο αυτές φυλές.

Ο χρωματισμός του είναι λευκό σώμα με μελανές κηλίδες γύρω από τα μάτια οι οποίες επεκτείνονται κατά μήκος των παρεών του προσώπου.

Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτές δεν φτάνουν στο άκρο του στόματος, το οποίο είναι λευκό όπως λευκό είναι το μέτωπο και η μύτη του ζώου.

Μελανές κηλίδες υπάρχουν στα αυτιά, τα πόδια και ενίοτε στο σώμα, ολόμαυρα σπανίως συναντώνται.

Το κεφάλι του είναι τριγωνικό και η μύτη του ελαφρώς κυρτή. Τα αυτιά του είναι μετρίως μεγάλα και ημικρεμάμενα. Τα πόδια είναι ψηλά (38 εκ) και ισχυρά. Το μήκος του σώματος φθάνει κατά μ.ό. τα 69 εκ.

Πρόβατο Αγρινίου
Πρόβατο Φυλή Αγρινίου

Η ουρά του είναι μακριά (30,8 εκ) και στενή (4,8εκ) στη βάση της. Το πλάτος της ουράς αυτού του προβάτου η οποία είναι στενότερη εκείνης του Καραγκούνικου και του Κατσικά, αποτελεί την πλέον ουσιαστική διαφορά αυτών των προβάτων.

Τα περισσότερα αρσενικά φέρουν μεγάλα και ισχυρά κέρατα τα οποία περικλύουν τα αυτιά τους. Τα θηλυκά δεν φέρουν κέρατα.

Η συγκεκριμένη φυλή θεωρείται πρόβατο μεγαλόσωμο. Έχει σωματικό βάρος 55-80 Kg για τα αρσενικά και 35-45 Kg τα θηλυκά.  Η συχνότητα των γεννήσεων είναι 12 μήνες.

Όσο αφορά στα παραγωγικά του χαρακτηριστικά, η εμπορεύσιμη γαλακτοπαραγωγή του φτάνει τα 150-160Kg, η ηλικία των αρνιών κατά τη σφαγή είναι 40-50 μέρες ενώ η εριοπαραγωγή είναι 1,1-1,6 Kg αναμικτόμαλλου μαλλιού.

Φυλή Άργους

Το αρνί (πρόβατο) Άργους πήρε το όνομά του από την περιοχή στην οποία αρχικά εκτρεφόταν.

Το πρόβατο της φυλής Άργους είναι αναμικτόμαλλο με λίγες σχετικά αγανώδεις τρίχες. Η ουρά του έχει σχήμα στρογγυλό. Το μήκος της είναι 21 εκ. και το πλάτος 17εκ.

Πρόβατο Φυλή Άργους
Πρόβατο Φυλή Άργους

Ο χρωματισμός του προβάτου παρουσιάζει μεγάλη ομοιομορφία με πολύ μικρές αποκλίσεις. Το σώμα του είναι λευκό με μαύρο πρόσωπο και άσπρη την κορυφή της κεφαλής.

Ορισμένα ζώα φέρουν άσπρες κηλίδες στα αυτιά και στην κάτω γνάθο, ενώ ελάχιστα φέρουν άσπρη ρίγα κατά μήκος της μύτης. Τα πόδια είναι τελείως λευκά.

Το κεφάλι είναι μικρού μεγέθους σε σχέση με το σώμα και μάλλον τριγωνικό. Τα αυτιά είναι ημικρεμάμενα.

Τα αρσενικά φέρουν μεγάλα και ισχυρά κέρατα που ελίσσονται γύρω από τα αυτιά τους ενώ τα θηλυκά, σε ένα ποσοστό 60%, φέρουν ισχυρά κέρατα μικρότερα των αρσενικών σε μορφή ημικυκλίου με κλίση προς τη ράχη.

Το σώμα του Αργίτικου προβάτου έχει μήκος 65-75 εκ. Τα πόδια είναι αρκετά ψηλά και όχι ισχυρά.

Το πρόβατο Άργους έχει καλή παραγωγικότητα με μέση ετήσια γαλακτοπαραγωγή η οποία υπερβαίνει τα 150 λίτρα/προβατίνα..

Θεωρείται πρόβατο μεγαλόσωμο με σωματικό βάρος 70 κιλά για τα αρσενικά και 59 κιλά για τα θηλυκά.

Φυλή Ζακύνθου 

Το αρνί (πρόβατο) της φυλής Ζακύνθου διαφέρει σημαντικά των άλλων ελληνικών φυλών προβάτων στη σωματική διάπλαση, στο μαλλί του και στις αποδόσεις.

Το πρόβατο διαβιώνει στις ορεινές και πεδινές περιοχές του νησιού με εξαιρετικές αποδόσεις κυρίως στα πεδινά όπου οι βοσκές είναι καλύτερες των ορεινών.

Πρόβατο Φυλή Ζακύνθου
Πρόβατο Φυλή Ζακύνθου

Ο χρωματισμός είναι εντελώς λευκός σε όλα τα μέρη του σώματος. Πολύ λίγα ζώα φέρουν σκοτεινόχρωμα στίγματα στο πρόσωπο και τα αυτιά.

Το κεφάλι του είναι μεγάλο και ισχυρό και η μύτη πολύ κυρτή (γαμψή), ιδιαίτερα στα αρσενικά. Τα περισσότερα αρσενικά φέρουν μεγάλα και πολύ ισχυρά ελικοειδή κέρατα, ενώ οι προβατίνες είναι κατά κανόνα ακέρατες.

Τα αυτιά είναι μεγάλα και κρεμάμενα. Τα πόδια είναι πολύ υψηλά, μετρίου πάχους και ισχυρά. Η ουρά του είναι πολύ μακριά στενή και σχεδόν ισοπαχής καθ’ όλο το μήκος της.

Το μαλλί του είναι ανάμικτο και έχει τις περισσότερες τρίχες αγανώδεις, χονδρές και μακριές. Η κοιλιά, το κεφάλι, το κάτω μέρος του λαιμού και τα πόδια είναι γυμνά.

Είναι από τα πλέον μεγαλόσωμα πρόβατα της Χώρας μας.

Γενικά το σφάγιο σε σχέση με τα άλλα Ελληνικά πρόβατα υστερεί ποιοτικά. Η κρεατοπαραγωγή ποσοτικά δεν υστερεί από τα άλλα ελληνικά πρόβατα. 

Μυικές μάζες συγκεκριμένων κατηγοριών είναι ανεπαρκής ανεπτυγμένες και τα σφάγια μοιάζουν με εκείνα των εριφίων και των αιγών.

Η εριοπαραγωγή κυμαίνεται από 0,8-1,2 kgr πολύ αδρού μαλλιού «σιδηρομάλλι». Αυτό αποτελείται από 60-70% από σκληρές αγανότριχες μεγάλης διαμέτρου, λείες, αλλά αλαμπούς στιλπνότητας, οι οποίες δεν βάφονται.

Η γαλακτοπαραγωγή είναι υψηλή κ.μ.ο 225kg.

Το σωματικό τους βάρος ανέρχεται στα 82 kg για τα αρσενικά και στα 75 kg για τα θηλυκά.

Φυλή Θράκης

Τα πρόβατα της φυλής αυτής είναι όμοια σε μαλλί και με λεπτή ουρά. Πρόκειται για ζώα σχετικά μικρόσωμα. Ο δείκτης πολυδυμίας τους ανέρχεται στο 1.

Όσον αφορά στη γαλακτοπαραγωγή τους αυτή ανέρχεται στα 50 kg ανά προβατίνα. Το βάρος τους κυμαίνεται στα 47 kg για το αρσενικό και στα 33 kg για το θηλυκό.

Πρόβατο Φυλή Θράκης
Πρόβατο Φυλή Θράκης

Το κεφάλι του προβάτου της φυλής είναι επίμηκες, κωνικό με επιρρίνιο μακρύ και ευθύγραμμο. Τα αυτιά του είναι μικρά και ημιόρθια. Τ

α αρσενικά φέρουν ελικοειδή κέρατα, ενώ τα θηλυκά είναι ακέρατα. Τα άκρα του έχουν μικρό μήκος, αλλά είναι λεπτά και ισχυρά.

Η όλη σωματική διάπλαση των ζώων της φυλής είναι κατάλληλα προσαρμοσμένη για τις δύσκολες αναρριχήσεις στις βουνοπλαγιές των οροσειρών της Θράκης όπου βόσκει.

Ο χρωματισμός του είναι συνήθως λευκός. Πολλά λευκά άτομα έχουν καστανές ή μαύρες κηλίδες γύρω από τους οφθαλμούς, στα αυτιά, στα άκρα και συχνά στον κορμό. Σε πολύ μικρό ποσοστό απαντώνται και πρόβατα εντελώς μαύρα.

Φυλή Καλαρρύτικο

Η Καλαρρύτικη φυλή είναι ποίμνια μετακινούμενα το καλοκαίρι στην οροσειρά των Τζουμέρκων και το χειμώνα σε πεδινές περιοχές της Θεσσαλίας, Τύρναβος, Βλωχός, Αμφιθέα ή του Ακτίου.

Πρόβατο Φυλή Καλαρρύτικο
Πρόβατο Φυλή Καλαρρύτικο

Πρόκειται για πρόβατα με ανάμικτο μαλλί και λεπτή ουρά. Τα ζώα αυτής της φυλής είναι μικρόσωμα, ο χρωματισμός τους είναι ομοιόμορφος (πρόκειται για λευκά ζώα με κοκκινόφαιες κηλίδες στις παρειές του προσώπου τους, γύρω από το στόμα και τα αυτιά τους).

Ο δείκτης πολυδυμίας του είναι 1,3–1,4. Η γαλακτοπαραγωγή τους κυμαίνεται στα 80‐100 kg ανά προβατίνα. Το σωματικό τους βάρος είναι 64 kg για τα κριάρια και 45 kg για τις προβατίνες.

Φυλή Καραγκούνικο

Η Καραγκούνικη φυλή εκπροσωπεί τον πεδινό τύπο της Εγχώριας φυλής. Εκτρέφεται κυρίως στο δυτικό τμήμα της Θεσσαλίας.

Ο χρωματισμός ποικίλλει αφού υπάρχουν ζώα με μαύρο χρώμα, λευκά με μελανές κηλίδες στο σώμα, το πρόσωπο, τα αυτιά και τα άκρα και άλλα εντελώς λευκά.

Πρόβατο Φυλή Καραγκούνικο
Πρόβατο Φυλή Καραγκούνικο

Έχουν λεπτή ουρά και ανάμικτομαλλί. Είναι μεγαλόσωμη φυλή με ισχυρά άκρα. Η ουρά τους είναι πολύ μακριά και στρογγυλή που σε μερικά ζώα αγγίζει σχεδόν το έδαφος και γενικά είναι κάπως πλατιά στη βάση τους.

Τα κριάρια σε ποσοστό 50% περίπου είναι κερασφόρα. Τα κέρατά τους είναι μεγάλα, ισχυρά, ελικοειδή και συνήθως περιτυλίγουν τα αυτιά.

Μικρό ποσοστό κριαριών φέρει μικρά και λεπτά μάλλον κέρατα, ενώ τα υπόλοιπα είναι ακέρατα. Οι προβατίνες κατά κανόνα είναι ακέρατες, υπάρχουν όμως και λίγες προβατίνες με μικρά κέρατα.

Ο συντελεστής πολυδυμίας είναι 1,36.

Η γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται στα 190 kg περιεκτικότητας 7,4% σε λίπος.  Πρόκειται για σφάγια καλής ποιότητας. Το βάρος των ενηλίκων είναι 80 kg για τα αρσενικά και 60 kg για τα θηλυκά.

Φυλή Καρύστου

Το αρνί (πρόβατο) Καρύστου είναι καλά προσαρμοσμένο στις δύσκολες συνθήκες της περιοχής.

Πρόκειται για πρόβατο μικρού σχετικά σωματικού μεγέθους. Τα μέσα σωματικά βάρη είναι 60 κιλά για τους κριούς και 40 κιλά για τις προβατίνες. Τα αυτιά είναι πολύ ισχυρά και ημιόρθια.

Τα άκρα είναι πολύ ισχυρά και έχουν μήκος γύρω στα 31 εκ. Η ουρά του είναι μακριά και μάλλον πλατιά με μήκος 31 εκ. και πάχος 6 εκ. στη βάση της.

Οι κριοί φέρουν μεγάλα και ισχυρά κέρατα, ελικοειδή, με διεύθυνση λίγο ή πολύ οριζόντια.

Ένα μικρό ποσοστό των προβατίνων φέρει επίσης κέρατα, τα οποία είναι μικρότερα και λιγότερο ισχυρά από τα κέρατα των κριών.

Πρόβατο Φυλή Καρύστου
Πρόβατο Φυλή Καρύστου

Οι κτηνοτρόφοι ονομάζουν «κοκκίνικα» όσα από τα πρόβατα έχουν ερυθρό χρώμα στα μη καλυπτόμενα από μαλλί μέρη του σώματος, (κεφαλή, αυτιά, κάτω κοιλιακή χώρα, τράχηλος και άκρα), και «βακρίνικα», όσα έχουν στα αντίστοιχα μέρη του σώματος μαύρο χρώμα.

Περίπου το 70% των προβάτων της φυλής είναι κοκκίνικα και το 30% βακρίνικα, ενώ ένα πολύ μικρό ποσοστό φέρει άλλους χρωματισμούς.

Ο χρωματισμός του τριχώματος στο υπόλοιπο σώμα είναι σχεδόν σε όλα τα πρόβατα της φυλής λευκός. Η φυλή ανήκει στα αναμικτόμαλλα πρόβατα με μικρή σχετικά αναλογία αγανωδών τριχών.

Η γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται από 80 έως 100kg

Φυλή Κατσικά

Η συγκεκριμένη φυλή εκτρέφεται στην περιοχή του Κατσικά του Ν.Ιωαννίνων και στη μικρή Γότιστα παραποτάμια υγρή περιοχή του ορεινού τμήματος της Ηπείρου.

Πρόβατο Φυλή Κατσικά
Πρόβατο Φυλή Κατσικά

Η φυλή Κατσικά παρουσιάζει ομοιομορφία στο χρωματισμό. Τα ζώα είναι λευκά, με μελανές κηλίδες στα αυτιά, στο στόμα, γύρω από τους οφθαλμούς και τις παρειές του προσώπου.

Διαφοροποιήσεις παρατηρούνται στο μέγεθος των κηλίδων και στην ύπαρξη ή όχι μελανών κηλίδων γύρω από το στόμα. Το κεφάλι του προβάτου είναι κωνοειδές, το επιρρίνιο κυρτό και τα αυτιά μάλλον μεγάλα και ημικρεμάμενα.

Τα αρσενικά στο μεγαλύτερο ποσοστό φέρουν μεγάλα και ισχυρά κέρατα. Η ουρά του δεν είναι πολύ μακριά (μήκος 24 εκατοστά περίπου). Θεωρείται πρόβατο μέσης σωματικής διάπλασης.

Το σωματικό βάρος των κριών είναι 69 κιλά και των προβατίνων 49 κιλά. Το μαλλί του είναι πυκνό, χωρίς σημαντική αξία με απόδοση 1,5 έως 2 κιλά ανά ζώο.

Οι αποδόσεις των προβάτων της φυλής είναι σχετικά υψηλές. Ο μέσος όρος γαλακτοπαραγωγής κυμαίνεται από 90-170 κιλά γάλακτος.

Φυλή Κεφαλληνίας

Το αρνί (πρόβατο) της φυλής Κεφαλληνίας εκτρέφεται στο ομώνυμο νησί, λέγεται ότι προέρχεται από την Ιθάκη όπου συναντώνται λίγα πρόβατα της φυλής ακόμα και σήμερα.

Παρουσιάζει πολύ μεγάλες ομοιότητες με το πρόβατο της Καρύστου και φέρει ορισμένα κοινά γνωρίσματα και με το πρόβατο Πηλίου.

Πρόβατο φυλή Κεφαλληνίας
Πρόβατο φυλή Κεφαλληνίας

Το τρίχωμα όλων σχεδόν των προβάτων της φυλής έχει λευκό χρωματισμό. Είναι πρόβατο με καλή για την κατηγορία του ποιότητα μαλλιού.

Όλα τα ακάλυπτα από μαλλί μέρη του σώματος όπως η κεφαλή, η κοιλιά, τα άκρα και το κάτω μέρος του τραχήλου έχουν κιτρινόφαιο χρώμα.

Τα αυτιά είναι μικρά και ημιόρθια. Τα πόδια του είναι ισχυρά και μετρίου ύψους κατάλληλα για αναρριχήσεις στις δύσκολες βουνοπλαγιές του νησιού.

Τα αρσενικά έχουν μεγάλα και ισχυρά κέρατα, ελικοειδή με φόρα προς τα πλάγια. Σε ένα ποσοστό περίπου 20% φέρουν κέρατα και τα θηλυκά ζώα.

Οι προβατίνες παράγουν κατά μέσο όρο 140-170 κιλά γάλακτος σε κάθε γαλακτική περίοδο, με το οποίο παρασκευάζονται διάφοροι τύποι τυριών.

Πρόκειται για πρόβατα μετρίου μεγέθους (ζυγίζουν 58kg τα αρσενικά και 44kg τα θηλυκά. O δείκτης πολυδυμίας τους φτάνει στο 1,3.

Φυλή Κύμης

Η φυλή αυτή εκτρέφεται στην Κύμη, ανήκει στις υπό εξαφάνιση αυτόχθονες φυλές.

Η πλειονότητα των προβάτων έχουν λευκό χρωματισμό σε όλο το σώμα εκτός από τα αυτιά, το στόμα και γύρω από τα μάτια που επεκτείνεται σε πολλές περιπτώσεις προς τις παρειές του προσώπου όπου είναι μαύρος ή φαιόμαυρος.

Πρόβατο φυλή Κύμης
Πρόβατο φυλή Κύμης

Τα αρσενικά φέρουν μεγάλα και ισχυρά κέρατα ενώ τα θηλυκά σπανίως φέρουν κέρατα. Το βάρος των αρσενικών είναι κατά μέσο όρο 75 κιλά και των θηλυκών 66 κιλά.

Ο δείκτης πολυδυμίας είναι 1,7 αρνιά ανά τοκετό και η γαλακτοπαραγωγή είναι 150-170 λίτρα.

Η εριοπαραγωγή είναι γύρω στο 2-2,5 κιλά. Το μαλλί του είναι λεπτό, πυκνό και καλύπτει όλο το σώμα εκτός από την κεφαλή, το κάτω μέρος του λαιμού, τα πόδια και μεγάλο μέρος της κοιλιάς.

Φυλή Ευδήλου Ικαρίας

Το αρνί (πρόβατο) Ευδήλου Ικαρίας πρόκειται για ένα ζώο μεσαίου έως μεγάλου σωματικού μεγέθους. Το σωματικό βάρος τους κυμαίνεται γύρω στα 60kg για τους κριούς και 47kg για τις προβατίνες της φυλής.

Πρόβατο Ευδήλου Ικαρίας
Πρόβατο Ευδήλου Ικαρίας

Ο χρωματισμός των ζώων αυτών είναι λευκός. Έχουν μικρό και στενό κεφάλι.  Οι κριοί εμφανίζονται με ισχυρά ελικοειδή κέρατα, ενώ τα θηλυκά είναι ακέρατα ή με κέρατα ατελώς ανεπτυγμένα.

Τα ποίμνια της φυλής είναι ομοιόμαλλα και αναμικτόμαλλα. Η ουρά είναι τριγωνικού μήκους 30cm και μετρίου πλάτους 9cm.

Ο αριθμός πολυδυμίας ανέρχεται στο 1,5. Η γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται στα 150kg.

Φυλή Αστερουσίων 

Το ποίμνιο της φυλής αυτής ανήκει στα μικρόσωμα πρόβατα με το σωματικό βάρος να ανέρχεται κατά μέσο όρο στα 34kg. Τα αυτιά είναι σχετικά μικρού μεγέθους.

Το ποσοστό των κερασφόρων προβατίνων είναι σχετικά χαμηλό, έως 10%. Χαρακτηριστικό των κεράτων είναι η πολύ λεπτή κατάληξή τους. Η ουρά του είναι λεπτή και μακριά, καλυπτόμενη από μαλλί.

Πρόβατο Φυλή Αστερουσιανό
Πρόβατο Φυλή Αστερουσιανό

Ο χρωματισμός του τριχώματος στο Αστερουσιανό πρόβατο είναι λευκός. Στα ακάλυπτα από μαλλί μέρη του σώματος επικρατεί σε ποσοστό από 60-70% ο κοκκινωπός χρωματισμός, ενιαίος ή με τη μορφή κηλίδων γύρω από τους οφθαλμούς.

Το υπόλοιπο τμήμα του κεφαλιού, δηλαδή το μέτωπο, το επιρρίνιο και τα χείλη, είναι λευκό. Ο μαύρος χρωματισμός στα αντίστοιχα μέρη της κεφαλής απαντάται σε ποσοστό 30% των ζώων.

Το ποσοστό των ζώων με λευκό κεφάλι είναι πολύ μικρό. Τα πρόβατα αυτά έχουν μόνο ένα λεπτό δακτύλιο ανοικτού μαύρου ή καφέ χρώματος γύρω από τους οφθαλμούς.

Τα λοιπά ακάλυπτα από μαλλί μέρη του σώματος είναι λευκά με κοκκινωπές ή μαύρες κηλίδες.

Η φυλή ανήκει στα αναμικτόμαλλα πρόβατα με μικρό ποσοστό μακριών και ίσων τριχών.

Φυλή Ανωγείων 

Η φυλή Ανωγείων εκτρέφεται σε υψόμετρο άνω των 600 μέτρων στις πλαγιές του Ψηλορείτη.

Φυλή Ανωγείων
Φυλή Ανωγείων

Η φυλή ανήκει στα πλέον μικρόσωμα Ελληνικά πρόβατα με το σωματικό βάρος να φτάνει στα 27kg.

Τα αυτιά είναι σχετικά μικρά με πλάγια διεύθυνση και καλύπτονται από βραχύ τρίχωμα. Οι προβατίνες φέρουν κέρατα σε ποσοστό γύρω στο 10%.

Μικρό είναι επίσης το ποσοστό των κερασφόρων κριών. Ιδιαίτερο γνώρισμα της φυλής είναι η ομοιογένεια, η λεπτότητα και η στιλπνότητα του μαλλιού, γεγονός το οποίο κατά πάσα πιθανότητα οφείλεται σε μεταλλαγή.

Ο χρωματισμός του τριχώματος είναι λευκός.

Στα ακάλυπτα από μαλλί μέρη του σώματος, όπως στο κεφάλι, το κάτω μέρος του τραχήλου, στην κοιλιακή χώρα και τα άκρα, επικρατεί το κοκκινωπό χρώμα σε ποσοστό 80-85%.

Πρόκειται για αρνί εξαιρετικά λιτοδίαιτο και ανθεκτικό, με λεπτά και ισχυρά άκρα. Το γαλακτοπαραγωγικό δυναμικό και η πολυδυμία της φυλής είναι δύσκολο να εκτιμηθούν, αφού τα ζώα κατά κανόνα υποσιτίζονται.

Φυλή Κοζάνης

Πρόβατο Κοζάνης ονομάζεται σε μερικές περιοχές της βόρειας Ελλάδας το ορεινό πρόβατο της χώρας που δεν ανήκει σε μία συγκεκριμένη φυλή. Το σωματικό του βάρος φτάνει τα 45kg, έχει πολυδυμία 1,1 και μέση γαλακτοπαραγωγή 80-100kg.

Φυλή Κοζάνης
Φυλή Κοζάνης

Φυλή Λέσβου

Η φυλή Λέσβου ανήκει στα ημιπαχύουρα, αναμικτόμαλλα πρόβατα. Εκτρέφεται κυρίως στα νησιά της Λέσβου και της Λήμνου.

Η φυλή αυτή πιθανόν να δημιουργήθηκε επιτόπια από διασταύρωση ή να εισήχθη κατά το παρελθόν από τη Μικρά Ασία.

Εδώ και πολλά χρόνια όμως έχει διαδοθεί και εκτρέφεται και σε άλλα νησιά του Αιγαίου καθώς και σε περιοχές της Μακεδονίας, της Θράκης, της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας.

Το αρνί (πρόβατο) της φυλής Λέσβου φημίζεται για την γαλακτοπαραγωγική του ικανότητα και την ανθεκτικότητά του ακόμα και σε πολύ δύσκολες συνθήκες περιβάλλοντος.

Φυλή Λέσβου
Φυλή Λέσβου

Στη φυλή αυτή κυριαρχεί ο λευκός χρωματισμός με μελανές και καστανές κηλίδες γύρω από τη μύτη, τα αυτιά και τα άκρα. Συναντώνται ενίοτε πρόβατα τελείως μελανά, καστανά ή ποικιλόχρωμα καστανά.

Τα αυτιά είναι μικρά και πέφτουν προς τα κάτω. Τα κριάρια και ένα μικρό ποσοστό των προβατίνων φέρουν κέρατα. Η ουρά είναι πολύ μακριά και σχεδόν εφάπτεται με το έδαφος.

Η φυλή κατατάσσεται στις μεσαίου μεγέθους φυλές. Το σωματικό βάρος κυμαίνεται για τους κριούς γύρω στα 67kg και για τις προβατίνες γύρω στα 50kg.

Η πολυδυμία κυμαίνεται από 1,1 – 1,2 αρνιά ανά τοκετό.

Η γαλακτοπαραγωγή κυμαίνεται κατά μέσο όρο στα 140-160 κιλά. Το 78% περίπου του παραγόμενου γάλακτος μετατρέπεται σε τυριά (φέτα, λαδοτύρι, κασέρι, γραβιέρα) και το υπόλοιπο καταναλώνεται νωπό ή χρησιμοποιείται για την παρασκευή γιαουρτιού.

Φυλή Πηλίου

Το αρνί (πρόβατο) αυτής της φυλής εκτρέφεται στο νομό Μαγνησίας. Πρόκειται για αναμικτόμαλλο, δασύ με πλούσια προκόμη πρόβατο. Ανήκει στα λεπτόουρα και μικρόσωμα.

Φυλή Πηλίου
Φυλή Πηλίου

Ο χρωματισμός είναι ομοιόμορφος (κιτρινόφαιο χρώμα κυρίως, υπάρχουν όμως λίγα ζώα με κοκκινόμαυρο χρώμα στο κεφάλι ή σε όλο το σώμα).

Τα αυτιά είναι μικρά (στο 70% των ζώων). Οι τοκετοί είναι δίδυμοι σε ποσοστό 10-15%. Η γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται στα 80-120kg ανά προβατίνα σε περίοδο 120 ημερών.

Το βάρος του κυμαίνεται στα 59kg για τα αρσενικά και τα 43kg για τα θηλυκά.

Φυλή Σαρακατσάνικο

Το αρνί (πρόβατο) αυτής της φυλής εκτρέφεται στο νομό Ροδόπης. Ανήκει στα αναμικτόμαλλα και λεπτόουρα πρόβατα. Το αρνί της φυλής Σαρακατσάνικο είναι μικρόσωμο.

Φυλή Σαρακατσάνικο
Φυλή Σαρακατσάνικο

Ο δέικτης πολυδυμίας είναι 1. Η γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται στα 50 kg ανά προβατίνα. Ενώ το βάρος τους είναι στα 69kg για τα αρσενικά και 41kg για τα θηλυκά.

Φυλή Σερρών

Εκτρέφεται στην πεδιάδα του νομού Σερρών. Το 70% των προβάτων είναι λευκά με μαύρο χρώμα στην κεφαλή, την κάτω τραχηλική χώρα, τα άκρα και την κάτω κοιλιακή χώρα. 

Είναι ομοιόμαλλο και λεπτόουρο. Ανήκει στα μεγαλόσωμα πρόβατα.

Φυλή Σερρών
Φυλή Σερρών

Ο χρωματισμός αυτής της φυλής είναι λευκός ή υποκίτρινος με μαύρο κεφάλι και άκρα, τα οποία είναι ψηλά, λεπτά και ισχυρά. Είναι ανθεκτικό πρόβατο και έχει καλή διάπλαση αποδιδόμενων σφαγίων.

Ο συντελεστής πολυδυμίας είναι 1,35. Η γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται στα 110kg σε 165 μέρες με λιποπεριεκτικότητα 7,5%.

Το βάρος των ενήλικων είναι 85kg για τα αρσενικά και 60kg για τα θηλυκά.

Φυλή Σκοπέλου

Το αρνί (πρόβατο) της φυλής Σκοπέλου είναι συνήθως οικόσιτο. Είναι ομοιόμαλλο, λεπτόουρο και μέσου μεγέθους πρόβατο.

Ο χρωματισμός του είναι λευκός με μαύρες κηλίδες στο πρόσωπο. Τα άκρα του είναι κοντά αλλά όχι ισχυρά. Ανήκει στα ευαίσθητα πρόβατα.

Φυλή Σκοπέλου
Φυλή Σκοπέλου

Ο συντελεστής πολυδυμίας είναι 1,84. Η γαλακτοπαραγωγή του ανέρχεται στα 180kg σε 200 μέρες με λιποπεριεκτικότητα 6,7%.

Το σφάγιο είναι μέτριας ποιότητας. Το βάρος των ενηλίκων ανέρχεται στα 65Kg για τα αρσενικά και στα 50kg για τα θηλυκά.

Φυλή Σφακίων

Η φυλή Σφακίων εκτρέφεται στο δυτικό τμήμα της Κρήτης, κυρίως στο νομό Χανίων. Είναι λεπτόουρα, αναμικτόμαλλα και μικρόσωμα πρόβατα.

Φυλή Σφακίων
Φυλή Σφακίων

Ο χρωματισμός τους είναι λευκός με μαύρες κηλίδες στα μάτια και τα άκρα, τα οποία είναι σχετικά ψηλά, λεπτά και ιδιαίτερα ισχυρά. Ο συντελεστής πολυδυμίας του είναι 1,36.

Η γαλακτοπαραγωγή του ανέρχεται στα 130 kg με λιποπεριεκτικότητα 5,2%. Το βάρος των ενήλικων ζώων είναι 60 kg για τα αρσενικά και 40kg για τα θηλυκά.

Φυλή Φλώρινας

Ο χρωματισμός της φυλής παρουσιάζει ομοιομορφία. Το σώμα είναι λευκό ενώ τα περισσότερα πρόβατα φέρουν μελανό δακτύλιο γύρω από τους οφθαλμούς.

Πολλά από αυτά φέρουν μαύρες κηλίδες στα αυτιά και μερικά και στην άκρη του στόματος και στα άκρα. Μικρό ποσοστό δε φέρει καθόλου μαύρες κηλίδες και ένα άλλο επίσης μικρό ποσοστό φέρει μαύρες κηλίδες στο σώμα.

Φυλή Φλώρινας
Φυλή Φλώρινας

Το βάρος των ενήλικων ζώων είναι 75kg για τα αρσενικά και 60kg για τα θηλυκά. Η μέση γαλακτοπαραγωγή φτάνει στα 100kg.

Ο συντελεστής πολυδυμίας ανέρχεται στο 1,3.

Φυλή Φριζάρτα

Το αρνί (πρόβατο) φυλής Φριζάρτας είναι πολύ καλά προσαρμοσμένο σε πεδινές περιοχές με υγρό κλίμα αλλά απαιτεί κυρίως λόγω των υψηλών του αποδόσεων και της ευαισθησίας του σε μεγάλες θερμοκρασίες καλές συνθήκες σταβλισμού διατροφής και περιποίησης.

Φυλή Φριζάτα
Φυλή Φριζάτα

Ο χρωματισμός του προβάτου αυτού είναι κατά κανόνα λευκός. Ελάχιστα φέρουν ερυθροκαστανούς δακτυλίους γύρω από τα μάτια ή κηλίδες στο επιρρίνιο και στα άκρα των αυτιών.

Το κεφάλι του είναι γυμνό ακέρατο με ευρύ μέτωπο με επιρρίνιο ελαφρώς κυρτό ή και ευθύ. Τα αυτιά είναι λεπτά σχεδόν διαφανή μετρίου με οριζόντια κατεύθυνση.

Τα μάτια είναι μελανού ή καστανού χρωματισμού και σε μερικά γαλανού, ζωηρά και καλής έκφρασης. Τα αυτιά είναι λεπτά, σχεδόν ρόδινου χρωματισμού με ελάχιστες καλυπτήριες τρίχες.

Είναι γενικά μεγάλου μεγέθους με εξαίρεση ορισμένα τα οποία είναι μέτρια. Είναι ευκίνητα και η στάση τους σχεδόν οριζόντια. Η ουρά δεν καλύπτεται από μαλλί έχει μήκος περίπου 20 εκ. και είναι στρογγυλή και λεπτή.

Είναι ομοιόμαλο πρόβατο και η κεφαλή η κάτω τραχηλική χώρα, η κάτω κοιλιακή χώρα, τα κάτω άκρα και η ουρά δεν καλύπτονται από μαλλί. Το σωματικό του βάρος είναι 80-120kg για τα αρσενικά και 65-80kg για τα θηλυκά.

Το αρνί (πρόβατο) Φριζάρτα σε σχέση με άλλα βελτιωμένα πρόβατα που εκτρέφονται στην Ελλάδα έχει μία από τις καλύτερες αναπαραγωγικές και παραγωγικές ιδιότητες.

Ειδικότερα έχει πρώιμη ανάπτυξη μεγάλο συντελεστή πολυδυμίας, καλής ποιότητας σφάγιο και υψηλή γαλακτοπαραγωγή.

Η πολυδυμία κυμαίνεται από 1,7-1,8 περίπου με τον τύπο του τοκετού που επικρατεί των διδύμων με την προϋπόθεση η διατροφή να είναι η ενδεδειγμένη.

Η εμπορεύσιμη γαλακτοπαραγωγή ανέρχεται στα 200-350kg γάλακτος με λιποπεριεκτικότητα 5,5-6,8%. Η απόδοση των αρνιών σε σφάγιο είναι 60-65% και η εριοπαραγωγή τους είναι 1,5-2,5kg.

Φυλή Χίου

Το αρνί (πρόβατο) της φυλής Χίου κατάγεται από το νότιο πεδινό τμήμα της νήσου Χίου.

Σήμερα θεωρείται μία από τις πιο περιζήτητες φυλές για την αναβάθμιση των ποιμνίων.

Εκτρέφεται κυρίως στους νομούς Κιλκίς, Μαγνησίας, Πέλλας, Θεσ/νίκης, Χαλκιδικής, Σερρών. Ημαθίας, Έβρου, Γρεβενών, Βοιωτίας, Πιερίας, Καρδίτσας και Τρικάλων.

Φυλή Χίου
Φυλή Χίου

Είναι η πιο γνωστή ελληνική φυλή προβάτων στο εξωτερικό και ιδιαίτερα δημοφιλής σε όλη την επικράτεια λόγω των υψηλών του αποδόσεων σε γάλα, της υψηλής πολυδυμίας της και προσαρμοστικότητάς της στις διάφορες κλιματολογικές συνθήκες.

Ο χρωματισμός της φυλής είναι λευκός με μαύρες κηλίδες στο πρόσωπο, τα αυτιά, τα άκρα και την κοιλιακή χώρα. Δεν υπάρχει πρόβατο της φυλής χωρίς μαύρες κηλίδες στο πρόσωπο και τα άκρα.

Τα αυτιά είναι μεγάλου μεγέθους, ημικρεμάμενα. Τα άκρα του είναι ιδιαίτερα υψηλά, λεπτά και ευθύγραμμα, αλλά ευαίσθητα σε ανώμαλες επιφάνειες.

Οι προβατίνες είναι ακέρατες, μόνο σε ένα ποσοστό 30% των θηλυκών παρατηρούνται υποτυπώδη κέρατα. Τα αρσενικά φέρουν ισχυρά, αναπτυγμένα, μαύρα ελικοειδή κέρατα.

Η ουρά των προβάτων αυτών είναι κωνοειδής και φθάνει μέχρι το ακροτάρσιο. Η διάπλαση της ουράς αποτελεί μειονέκτημα της φυλής επειδή δυσκολεύει τη φυσική οχεία και το άρμεγμα των προβατίνων.

Η ποιότητα του μαλλιού δεν είναι ιδιαίτερα καλή, αλλά και η παραγόμενη ποσότητα μαλλιού είναι χαμηλή. Συνήθως η κεφαλή, τα άκρα, το κάτω τμήμα του τραχήλου και του κορμού δεν καλύπτονται από μαλλί.

Το αρνί (πρόβατο) Χίου είναι από τα πιο μεγαλόσωμα ελληνικά πρόβατα. Το μέσο σωματικό βάρος των αρσενικών είναι 87 κιλά και των θηλυκών 66 κιλά.

Η πολυδυμία κυμαίνεται από 1,6-2,0 αρνιά ανά τοκετό, ανάλογα με το σύστημα εκτροφής και την ηλικία της προβατίνας.

Είναι ζώο υψηλών αποδόσεων με μέση γαλακτοπαραγωγή 260 έως 380 κιλά γάλακτος για μέση περίοδο αρμέγματος 174-230 ημέρες.

Για να επιτευχθούν οι υψηλές αποδόσεις απαιτείται να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στη διατροφή των ζώων και στις συνθήκες σταβλισμού.

Οι ξένες φυλές προβάτων στην Ελλάδα

Πρόβατο awassi

Το Awassi εξελίχθηκε ως μια νομαδική φυλή προβάτων μέσα στους αιώνες, με φυσική και επιλεκτική αναπαραγωγή για να γίνει η φυλή με την υψηλότερη παραγωγή γάλακτος στη Μέση Ανατολή.

Η μέση προβατίνα δίνει πάνω από 300 λίτρα γάλα ανά γαλουχία 210 ημερών και δεν είναι ασυνήθιστο για θηλυκά να έχουν σε 210 μέρες γαλουχίας πάνω από 750 λίτρα.

Πρόβατο awassi
Πρόβατο awassi

Η φυλή είναι ήρεμη με τους ανθρώπους, εύκολα συνεργάζεται μαζί τους και  αρμέγεται εύκολα.

Το αρνί Awassi έχει καφέ πρόσωπο και πόδια με τρίχωμα που ποικίλλει σε χρώμα από καφέ ως άσπρο. Μερικά μπορούν να βρεθούν με μαύρα, άσπρα, γκρι κεφάλια με σημάδια.. Τα αρσενικά έχουν κέρατα και τα θηλυκά συνήθως δεν έχουν.

Πρόβατο ASSAF

Το αρνί (πρόβατο) Assaf είναι το αποτέλεσμα της διασταύρωσης του Ισραηλιτικού γαλακτοπαραγωγικού προβάτου Awassi και του East Friesland.

Την δεκαετία του του 1970 εισήχθησαν στην Ισπανία και μετά από γενετικές βελτιώσεις και διασταυρώσεις με τοπικές φυλές προβάτων, σταθεροποιήθηκε η φυλή ASSAF Ισπανίας.

Σήμερα το ASSAF θεωρείται ως το πιο γαλακτοπαραγωγικό πρόβατο της Ευρώπης.

Τα κυριότερα χαρακτηριστικά του προβάτου ASSAF:

Είναι μεγαλόσωμα ζώα με φαρδύ και μακρύ κορμό και λεπτά άκρα. Η ουρά είναι κοντή και πλατιά. Συνήθως δεν διαθέτουν κέρατα (κάποια όμως μπορεί και να φέρουν).

Το τρίχωμά τους είναι κατά κύριο λόγο λευκό ενώ το κεφάλι και τα άκρα δε φέρουν τρίχωμα.

Πρόβατο ASSAF
Πρόβατο ASSAF

Το βάρος των αρσενικών κυμαίνεται από 80-100 κιλά ενώ των θηλυκών από 60-70 κιλά.

Δεν προσβάλλονται εύκολα από ασθένειες, είναι ευπροσάρμοστα τόσο σε περιοχές με χαμηλές όσο και σε περιοχές με υψηλές θερμοκρασίες.

Ο δείκτης πολυδυμίας είναι 1,5% και η γαλακτοπαραγωγή φτάνει κατά μέσο όρο τα 500 λίτρα γάλακτος (σε τυπική γαλακτική περίοδο 210 ημερών) με μέσο όρο λιποπεριεκτικότητας 6,8%.

Πρόβατο Λακόν

Το αρνί Λακόν είναι μια από τις  πιο υψηλής γαλακτοπαραγωγής φυλή προβάτων στον κόσμο. Δημιουργήθηκε στη Γαλλία το 19° αιώνα με διασταυρώσεις  διάφορων τοπικών πληθυσμών προβάτων.

Πρόβατο Λακόν
Πρόβατο Λακόν

 Η Φυλή έχει τεράστια επιτυχία, εγκλιματίζονται σε όλες σχεδόν τις καιρικές συνθήκες. χαρακτηρίζεται από υψηλή απόδοση σε γάλα – 270-280 λίτρα. Η γονιμότητα των προβάτων κυμαίνεται μεταξύ 150-160 αρνιά από 100 προβατίνες.

Εκτός από υψηλή απόδοση  σε γάλα το λακόν μπαίνει πολύ νωρίς στην αναπαραγωγική ωριμότητα του.  

Επίσης τα πρόβατα λακόν διακρίνονται για το πολύ καλής ποιότητας σφάγιο, καθώς και για την μεγάλη και γρήγορη αύξηση του σωματικού βάρους των αμνών.

Το πρόβατο Φρισλανδίας

Η φυλή Φρισλανδίας (Γερμανικά πρόβατα) εμφανίζει τη μεγαλύτερη γαλακτοπαραγωγική ικανότητα σε σύγκριση με όλες τις γαλακτοπαραγωγικές φυλές προβάτων.

Η μέση απόδοση ανά γαλακτική περίοδο κυμαίνεται μεταξύ 500-600 κιλών γάλατος, ενώ υπάρχουν προβατίνες που παράγουν και 1.000-1.200 κιλά γάλα.

Πρόβατο Φρισλανδίας
Πρόβατο Φρισλανδίας

Το παραγόμενο όμως γάλα είναι το πλέον άπαχο γάλα προβάτου με μέση λιποπεριεκτικότητα  6-6,5% σε αντίθεση με το γάλα άλλων φυλών που παρουσιάζει λιποπεριεκτικότητα κατά μέσο όρο μεγαλύτερη του 7%.

Η πολυδυμία είναι επίσης υψηλή με συντελεστή γύρω στο 2. Υπολογίζεται ότι το 55% των Γερμανικών αρνιών είναι δίδυμοι, 25 % τρίδυμοι και 4% τετράδυμοι.

Τα σφάγια των αμνών όμως δεν ανταποκρίνονται στις σύγχρονες απαιτήσεις του καταναλωτή (πολύ λίπος) και δεν κατατάσσονται στην πρώτη ποιότητα γεγονός που αποτελεί μειονέκτημα για την φυλή.

Subscribe

Πατήστε εδώ για εγγραφή στο Newsletter του CookFood

, ,

Comments are closed.